Seldağ – HuHuuu

11/02/202431/10/2024Uncategorized

WILL IT BE ACCEPTED/IS IT ACCEPTABLE

Time is the best medicine; they say leave it to time, with time you’ll get over it and forget. Is it really like that? Also, it’s necessary to ask the one who experiences it. It seems that as time passes after a disaster, it’s as if we’re distancing ourselves from the region, as if the wound has healed and the pain has subsided. Perhaps this is the rule of life, and fortunately, it is so. Otherwise, how could one continue in the face of such great pain? Yes, despite the images related to what happened, no matter how much they hurt us, even if we are overwhelmed with great concern or even want to leave our homeland out of fear, we continue with life with great composure as long as the world doesn’t collapse as a whole. Whether we are in the midst of the disaster or far away from it, they say there’s no solution to what has happened, to what has passed away. Perhaps, that’s the essence of everything.

Actually, this is how it is for me, and I continue with my daily routines in the same way. However, inevitably, the subject either revolves around Hatay and Antakya at least once a day or the earthquake. Sometimes, it comes up with information that seems both old and new. That thing called history. And at one point, I found myself trying to weave these pieces of information like a braid, taking the old from the right and the new from the left, trying to reach a conclusion. And within the questions that this braid brought along.

If you agree, we can start weaving these pieces of information together with that famous mindfulness, staying in that famous moment. On one hand, taking the interesting experiences accumulated in the history of Hatay, called the past, and on top of that, adding the experiences we witness, called the present. What do you think? Those who agree… Those who don’t… It is accepted. Well then, let’s hit the road right away, and let’s start with the name Antakya first.

This city was founded by Nicator, an important commander of the Macedonian Alexander the Great, in the 300s BC. In order to honor his father Antiochus, Nicator named it Antiochheia. According to ancient sources, Antakya had a population of 300,000 in that era, making it the third largest city in the Roman Empire and the fourth largest in the world. Due to its location as a crossroads of the East and West, intersecting the Arab and Anatolian worlds, the region held great importance both commercially and culturally.

So, Antakya was actually a carefully planned and preserved city. Macedonians, Greeks, and Jews were settled in the region, and even citizenship rights were granted to the Jews. This was a significant advantage in the transition from the Roman Pagan tradition to the monotheistic Judaism. However, this region, despite its great importance, was unfortunately situated on geologically hazardous ground, as we can clearly see today. Being at the intersection of the Arab, Anatolian, and Eurasian plates, Antakya has experienced earthquakes not for the first time.

On December 13, A.D. 115, Antakya awoke to a great tremor. This is recorded in the notes of a historian named Cassius Dio in his book “Roman History.” According to Cassius’s account, the earthquake reached a magnitude of up to 7.5, equivalent to a massive destruction by today’s standards. Cassius, who estimated Antakya’s population at 500,000 at that time, noted the death toll to be around 260,000. While some historians find this figure exaggerated, others interpret it differently. During that time, the Roman Emperor Trajan, accompanied by his army, chose Antakya to spend the winter. Even Hadrianus, who would succeed him to the throne, was with him. According to Cassius’s writings, during another night of lights and upheaval caused by the earthquake, Emperor Trajan escaped through the window of his room and stayed in the hippodrome with his men for days. In Trajan’s pagan perspective, Christians were blamed for this earthquake because he believed that the gods were punishing them for allowing Christians to flourish. Trajan threw the Christian bishop to the lions as a punishment.

After Trajan began the reconstruction of Antakya, he died two years later, and Hadrianus succeeded him as the emperor. Hadrianus, who built a wall in the middle of England to prevent the invasion of the Celts, completed the city’s foundation while putting on the imperial crown in Antakya.

At this very point, one can’t help but wonder who has come and gone since A.D. 115, and what has changed. Are we, the people within the millennium, really so lacking in historical knowledge? Why don’t we know? Or do we know and then forget? Is someone making us forget, or did we never learn these things? Was it not taught to us? Did those who knew not tell us? Since the world, being a living entity, has its own movement, and if we know this, couldn’t we live in harmony with it? Is science itself a myth? If not, did scientists fall silent? Or did we close our ears and push this information away? Okay, let’s say we pushed these away, what did we prioritize? What to eat, what to wear, where to travel, and how to appear? Moreover, is it at the expense of our lives? Or is the life we put at the center actually not that important? Is the problem in the system? Or is it in us, the gears of that system? Or is all this normal, and the issue is just in fate? Indeed, this region that has been destroyed and rebuilt since A.D. 115 and the war drums ringing again inevitably make one wonder. Will this be the end, or are we circling back to the beginning again?

Is it just an earthquake that deeply shakes Antakya? No. In fact, when you look at its history, as I mentioned, it makes you wonder who has come, who has gone, and what has happened in Antakya. Now let me give a few more examples of this. Antakya is a city that has played a significant role in the origin of the word Christian. The term “Khristianos,” meaning those who believe in and are devoted to the Messiah, derived from the word “Khristos,” meaning Christ, was first used in Antakya.

Another significant example is the School of Philosophy in Antakya, founded by Lukianos in the 260s A.D. Lukianos gained fame for his open-mindedness and works on the interpretation of sacred texts. Lukianos also served as a mentor to Arius. Who is Arius, you may ask? Arius is the name of an individual who, during the Nicaea Council, was expelled and sent into exile when various Gospels were discussed. His like-minded friends shared the same fate, and they became known as Arians. So, what did the Arians advocate? They rejected the concept of the Trinity—Father, Son, and Holy Spirit. According to them, yes, there is one God, but Jesus is only His messenger, not His son. Thus, Antakya emerges as a city that has harbored figures who left a significant mark on a crucial divergence of thought within Christianity. Additionally, the St. Pierre Church, known as the first church of Christianity, is also located in Antakya.

Another example is the Holy Grail, said to be in Antakya. In connection with this, Duchess Eleanor of Aquitaine comes into play. Aquitaine is a region located in the southwest of France. Duchess Eleanor, during the Second Crusade, joined the crusade with her husband, who was the king of France at the time, and came to Antakya. She stayed here for quite some time, actively searching for the Holy Grail. According to some sources, she found it, while others claim she returned empty-handed. Some even suggest that she found and kept the grail in Antakya, while others say she took it with her. Against her will, Eleanor returned to France with the king, promptly divorced him, and lived for a while in Aquitaine, where she commissioned books related to the Holy Grail. Later on, Eleanor married the king of England, becoming the mother of the famous Lionheart, Richard, and the troubled John. Oh, Antakya hosted quite the guests and holds many secrets, it seems. Antakya, the birthplace of many questions and the pursuit of truth for countless seekers.

What is the truth? Where is it? Whose is it? Is it there or not? What is its nature and form? Should one pursue the truth if it exists, or should one turn away from it with a U-turn? Asking questions and chasing the truth, putting one’s hand under the stone, is it necessary to abandon all of this and live in the mode of “I don’t care about the world” with tweezers in one hand and a mirror in the other? Or is the issue something that sounds good to the ear and looks good to the eye? Is that also a separate truth? Or, and perhaps, is everything arranged in a circle, and humanity and its fate are traversing this circle? We just don’t know if there will be an end to these endless questions. Will the apocalypse, which we witness in its history, be an end?

Antakya has established itself as a privileged region throughout history due to being a intersection point of the Arab, Eurasian, and Anatolian regions. This is a well-known fact. Whether pagan, Christian, Jewish, or Muslim, it is one of the rare places where communities of many beliefs have been able to coexist for thousands of years, making it truly unique. When one strolls through the streets of Antakya, they can inhale the aromas of this marvelous mosaic, lose themselves in its sights, and even touch it. Because in every corner, it’s possible to witness a historical structure carrying the past into the present.

One of these is the Habibi Neccar Mosque, believed to be built on top of a pagan temple and holds significance for Muslims. Located on Kurtuluş Avenue in present-day Antakya, it is thought to have been built in 636 during the reign of Caliph Omar, following its conquest by Muslim Arabs. Therefore, it is considered the first mosque built in Anatolia. However, due to both geological and political reasons, the region has experienced numerous earthquakes, leading to the mosque being destroyed and rebuilt multiple times throughout history. One such destruction occurred during the Crusades, and it was subsequently reconstructed when it was taken by the Mamluk Sultan Baybars. The mosque that stands today was rebuilt after the earthquake in 1853, following Antakya’s incorporation into Ottoman territories during the reign of Yavuz Sultan Selim.

So, why has this mosque been rebuilt continuously, and why is so much importance attached to it? Perhaps the whole matter is hidden here. To unravel this mystery, we need to look at the origin and story of the name Habibi Neccar. And the story is so ancient that its starting point goes back to Jesus Christ. Here’s the story: Saint Barnabas and Saint Paul, who were disciples of Jesus, come to Antakya. On the way, they encounter a man. This man, who adheres to the Pagan belief of that time, had been ostracized in Antakya because his son had leprosy. He had to live in a cave on the mountain to take care of his son. His profession is carpentry. Seeing these two strangers, the carpenter asks, “Who are you, and what are you?” They reply, “We came to introduce the true religion. We are messengers of Jesus.” Upon this, the carpenter says, “If that’s the case, you need to prove it to me.” In response, the disciples heal his son’s leprosy. The carpenter then believes in them, becoming the first person in a pagan society to embrace the belief in the oneness of God. Later, Saint Barnabas and Paul descend into Antakya, preaching the faith of Jesus. However, the people become uncomfortable with this and complain to the governor, fearing that they will bring misfortune. At that moment, the third disciple, Saint Peter, also arrives in Antakya. The governor calls them and asks for a miracle. It is said that Saint Peter revived a dead person, and the governor believes them. Still, since the people refused to believe, they attempted to stone them. Just at that moment, the carpenter, running down from the mountain, tried to stop them, shouting, “Believe in them!” But he, too, was stoned to death. This man’s name is Habibi Neccar, and he is commemorated as the first martyr of the faith. The same story is also narrated in the Quran, in the Yasin Surah. The tombs in the mosque are believed to belong to Saint Barnabas, Saint Paul, and Habibi Neccar.

This mosque holds great significance in both religions because of this story. And this tale prompts one to wonder: What has changed? Who has the right to take a life that Allah has gifted? And why? Does your belief threaten my existence? If so, why? Can’t you bow with respect before my faith? Can’t we? If the answer is no, what is the reason? Is the truth on your side or mine? Or is the reason simply the ego? Is it the ego that rejects what is not from me? Or is it fundamentally absent? And has Habibi Neccar come to an end? Well, does this have an end?

Learning about what happened in history can be both enjoyable and surprising, but realizing and perhaps accepting that we too will become history is a bit melancholic, isn’t it? Nonetheless, time passes one way or another. Here’s another example I came across while flipping through the pages of the past: They say that with every destruction of Antakya, there was an emperor who rebuilt it. One of these demolitions coincides with the period when the Byzantine Empire asserted its presence over Antakya. In 525 AD, Antakya was shaken by a massive fire. Just as it was recovering from this, earthquakes struck in 526 and 528. And this time, it was Byzantine Emperor Justinianus who rebuilt Antakya.

We learn about these events from the accounts of ancient writers Ioannis Malas and Saint Theophanes. They say, “Such a great earthquake occurred that the prayers of nearby cities could be heard from here. And during this earthquake, there was snow in Antakya. People laid on the snow, praying to Allah and Jesus. Then a figure appeared to them and told them to write ‘O Jesus, have mercy on us, protect us’ on the doors. People wrote this on all the remaining doors, and as a result, the earthquake stopped.” Ancient writers probably indicate the period when aftershocks ceased.

Due to the earthquake, all activities were canceled, and Emperor Justinianus, instead of crowning himself, joined the public in days of prayer. Meanwhile, to rebuild the city, he refrained from collecting the annual tax of a thousand talents (an ancient measurement unit) from Antakya for three years, covering everything from aqueducts to the theater. Perhaps feeling a great need for divine protection at that time, he changed the name of Antakya to Theopolis, meaning “City of God,” and even minted coins with this name. However, since the people did not embrace this name in the long run, it reverted to Antakya.

Here, another question comes to mind: is life a puzzle? What goes unnoticed? Who creates? Who disrupts? Where is the account, and who gets lost in it, so that we keep coming back to the same place each time? Emperor Justinianus, displaying the attitude of “your pain is my pain,” did he pray for Antakya? Or is he aware of the region’s wealth, praying because the returns outweigh the losses? If there is reincarnation, where is Justinianus today? And if history truly repeats itself, is it our turn to pray today?

Towards the end, I want to share an interesting rumor about Antakya. It is said that Antakya is impregnable. For it to be conquered, there must either be a massive earthquake or internal betrayal. And this betrayal was experienced by Antakya during the Second Crusade with Firuz Bey. The Crusader armies arrived at the Antakya castle in October 1097. At that time, Yağı Sayan, the emir of Antakya and the commander under the Great Seljuk State Sultan Melikshah, had prior knowledge of their arrival. Fearing that the Christians living in Antakya would assist their co-religionists, Yağı Sayan devised a cunning plan. He sent all Christian men outside the castle to dig trenches, and after the trenches were dug, he closed the castle gates, allowing no one inside. As a result, some of the Christian men left for other places, and some stayed outside the castle in camps, unwilling to abandon their wives, children, and relatives. Over time, these men found their way into and out of the castle’s hidden spots and, as the siege progressed, began spying for both sides. But it wasn’t just Yağı Sayan playing the game. Beomondo, one of the commanders of the Crusader forces, also devised a clever plan. He investigated among the Christian men inside to find someone who could betray the city and eventually found one.

This man was Firuz, a blacksmith in Antakya’s army, specializing in armor production and repair. Therefore, he was familiar with Emir Yağı Sayan. However, Firuz’s relationship with the emir was not very good. Yağı Sayan had heard that Firuz was hoarding a surplus of provisions and selling them on the black market at high prices. In response, he fined Firuz and warned him. Unhappy with this situation, Beomondo reached out to Firuz. After many secret meetings and the promise of money and a title, Firuz, now ready to betray, did as instructed and opened the gate for the Crusader armies from within.

If all these events were part of a chess game, I would make a move against your move and declare checkmate with a smile, dismissing it as just a game. However, we all know that this is not a game. Unfortunately, we are still entangled in similar cunning scenarios. At times like this, one can’t help but wonder what has truly changed from those days to today?

Firuz’s conscience that day makes one wonder where it might be found today. Who has taken the place of those who cunningly planned that day? Could the fabric and scent of betrayal have changed today? Isn’t it a form of betrayal when you draw my blood with your visual appeal, which is essentially an inner betrayal? When, under the guise of a title called a career, you crown me, isn’t it a form of betrayal to take away my mind? Where does this chain of betrayal begin and how far does it go, known or unknown? Doesn’t one ever ask, amidst all this, where do I stand?

And if we were to say, “Hey, God, now, even if the 8 billion people ( except children ) in the world go all round the houses and join in prayer, will it be accepted?”

11/02/202431/10/2024Uncategorized

KABUL OLUR MU?

Zaman en iyi ilaçtır, zamana bırak, zamanla geçer unutursun dense de gerçekten böyle midir? Bir de bunu yaşayana sormak lazım. Öyle görünüyor ki felaketin üzerinden zaman geçtikçe, sanki yara kapanmışçasına, acı dinmişçesine bölgeden uzaklaşıyor gibiyiz. Belki de hayatın kuralıdır bu ve iyi ki de böyledir. Yoksa nasıl devam edilir ki böylesi büyük bir acıya rağmen. Evet yaşananlarla ilgili görüntüler, her ne kadar içimizi acıtsa da büyük bir endişeye kapılsak da, hatta korkudan memleketimizi terk etmek istesek de, dünya bir bütün olarak batmadığı sürece büyük bir soğukkanlılıkla devam ediyoruz hayata. İster bu felaketin ortasında olalım, isterse çok uzağında. Yani olanla, ölene çare yoktur derler ya hani. Her şeyin özü özeti budur belki de.

Aslında benim içinde hal böyle ve ben de aynı bu şekilde devam ediyorum günlük rutinlerime. Lakin ister istemez, konu günde en az bir kere ya Hatay ve Antakya’ya uğruyor, ya da depreme. Hatta bazen, aslında eski ama yeniymişçesine karşımıza çıkan bilgilerle. O adına tarih denen. Ve ben bir ara bu bilgileri bir saç örgüsü misali, sağdan eskiyi, soldan yeniyi alıp üst üste koyup, bir sonuca varmaya çalışırken buluverdim kendimi. Bir de bu saç örgüsünün beraberinde getirdiği soruların içinde.

Eğer siz de kabul ederseniz, şu meşhur farkındalıkla, o meşhur anda kalarak birlikte örmeye başlayabiliriz bu bilgileri. Bir yandan adına geçmiş denen Hatay ‘in tarihinde biriktirdiği ilginç deneyimleri alıp, üstüne adına yeni denen, şahit olduğumuz deneyimleri koyarak. Ne dersiniz? Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmiştir. O vakit, hemen yola koyulalım ve İlk olarak Antakya adıyla başlayalım.

Bu şehir Makedonyalı büyük İskender’in önemli komutanlarından biri olan, 1. Nicator tarafından M.O. 300 lü yıllarda kurulmuş. Nicator, babası Antiochus’u onurlandırmak üzere onun adından yola çıkarak buraya Antiochheia adını vermiş. Ve yine antik kaynaklara göre Antakya o dönem için 300 bin nüfusuyla Roma İmparatorluğunun 3. dünyanın ise 4. büyük kentiymiş. Ve bu bölge, o dönemlerde dahi doğu ve batının buluştuğu, Arap ve Anadolu dünyasının kesiştiği bir noktada olmasından dolayı, hem ticari hem de kültürel açıdan çok büyük bir önem arz edermiş.

Yani Antakya aslında özenle kurulmuş ve korunmuş bir şehirmiş. Kuruluşuyla birlikte, bölgeye Makedonlar, Yunanlılar ve Yahudiler yerleştirilmiş hatta Yahudilere vatandaşlık hakkı verilmiş ki bu da Pagan olan Romanın, tek tanrılı bir din olan Yahudiliğe verdiği çok önemli bir avantaj olmuş. Lakin bu büyük önem arz eden bölge, aynı zamanda belki de çok da talihsiz bir şekilde, jeolojik olarak tehlikeli bir zemin üzerinde bulunuyormuş ki bugün bunu çok daha net olarak görmüş olduk. Arap, Anadolu ve Avrasya levhalarının kesiştiği bir noktada olan Antakya, bundan dolayıdır ki böylesine bir depremi de ilk kez yaşamıyormuş.

Tarihler M.S. 13 Aralık 115 i gösterdiğinde büyük bir sarsıntıyla uyanmış Antakya. Bu Cassius Dio adında bir tarihçinin, Roma Tarihi adli kitabındaki notlarında kayıtlıymış. Cassius’un anlatımlarına göre, şiddeti günümüz ölçeğiyle 7,5 a varan çok büyük bir yıkım yaşanmış. O dönem Antakya nüfusunu 500 bin olarak veren Cassius, ölü sayısını 260 bin civarında not etmiş. Bazı tarihçiler, bu rakamı abartılı bulsa da bazıları da şu şekilde bir yorum yapmış. O dönem Roma İmparatoru olan Trajan, ordusuyla birlikte kışı geçirmek üzere Antakya daymis Hatta kendisinden sonra tacı giyecek olan Hadrianus da ona eşlik ediyormuş. Cassius’ un yazdıklarına göre, yine bir gece vakti, yine ışıklar saçarak oluşan bu deprem de imparator Trajan, odasının penceresinden kaçarak çıkmış ve günlerce adamlarıyla birlikte hipodromda kalmış. O dönem için pagan olan Roma İmparatoru Trajan’ a göre bu depremin sorumlusu Hristiyanlar olmuş. Onlara yol verdikleri için, tanrıların kendilerini cezalandırdıklarını düşünen Trajan, Hristiyan başpiskoposu cezalandırmak üzere aslanların önüne atmış. Sonrasında Antakya’nın onarımına başlayan Trajan, iki yıl sonra ölünce yerine Hadrianus, imparator olmuş ve koca romanın imparatoru tacını Antakya da takmış. Hadrianus, adını tarihe Keltler gelmesin diye İngiltere’nin orta yerine duvar ördüren imparator olarak geçirmiş. İşte bu Hadrianusdur ki, Antakya’da tacını takmakla birlikte aynı zamanda kentin kuruluşunu da tamamlamış.

Tam da bu noktada M.S 115 den bu yana, kimler gelmiş, kimler geçmiş lakin ne değişmiş diye sorası geliyor insanın. Milenyum denilen dönemin içinde olan bizler, bu kadar tarih bilgisinden yoksun muyuz? Neden bilmiyoruz? Ya da biliyoruz da unutuyor muyuz? Yoksa birileri unutturuyor mu? Ya da biz bunları hiç öğrenmedik mi? Öğretilmedi mi? Bilenler anlatmadılar mı? Canlı bir varlık olan dünyanın, kendi içinde bir devinimi olduğuna göre ve de bu bilindiğine göre buna uyumlu yasayamaz mıydık? Bilimin kendisi de mi bir efsanedir? Değilse bilim insanları sustu mu? Yoksa biz mi kulaklarımızı kapatıp bu bilgileri elimizin tersiyle ittik. Ee hadi bunları ittik de neyi önemsedik. Ne yiyip, ne giyineceğimizi, nereleri gezeceğimizi ve nasıl görüneceğimizi mi? Üstelik o çok önemli olan, canımız pahasına mı? Yoksa merkeze koyduğumuz canımız, aslında o kadar da önemli değil mi? Sorun sistemde mi? Yoksa onun bir dişlisi olan bizlerde mi? Yoksa tüm bu olanlar normal de, mesele sadece kaderde mi? İste M.S. 115 den bu yana yıkılıp yıkılıp yeniden yapılan bu bölge ve yeniden çalan savaş çanları ister istemez sorduruyor insana. Bu son olur mu yoksa sarıyor muyuz yine başa.

Sadece deprem mi dersiniz Antakya’yı böyle derinden sarsan. Hayır. Aslında tarihine bakınca, dedim ya kimler gelmiş, kimler geçmiş, neler olmuş dedirtiyor insana Antakya. Şimdi buna bir kaç örnek daha vereyim. Antakya Hristiyan sözcüğünün isim anneliğini yapmış bir kent aslında. Khristos yani Mesih anlamına gelen sözcüğün üzerine Mesihe inanan, ona bağlı anlamına gelen Khristianos ifadesi ilk kez Antakya da kullanılmış.

Bir diğer önemli örnekte Antakya felsefe Okulu. M.S. 260 lı yıllarda Antakyalı Lukianos tarafından kurulmuş. Lukianos ise adını asasen kutsal kitap yorumu konusundaki açık fikir ve çalışmalarıyla duyurmuş. Ve yine aynı Lukianos, Arius’e hocalık yapmış. Kimdir Arius dersek. İznik konsülünde farklı İncillerin bir araya gelerek görüşüldüğü dönem, buradan afaroz edilerek, sürgüne gönderilen isimdir Arius. Ve onun gibi düşünen arkadaşları da onunla aynı kaderi paylaşmışlar. Bundan dolayı, onlara Ariuscüler denmiş. Peki Neyi savunmuş Ariuscüler. Bunlar, baba oğul ve kutsal ruh üçlemesini ret edenlerdir. Onlara göre evet, tanrı vardır birdir fakat Hz. İsa onun sadece elçisidir, oğlu değildir. Yani Hristiyanlık için, bu denli önemli olan bir düşünce ayrılığına imza atmış isimleri barındırmış bir kent olarak karşımıza çıkıyor Antakya. Ayrıca Hristiyanlığın ilk kilisesi olarak bilinen St.Pierre kilisesi de Antakya’da yer almaktadır.

Başka bir örnek de Antakya da olduğu söylenen kutsal kasedir. Bu konuyla ilgili olarak Akitanya düşesi Eleanor çıkıyor karşımıza. Akitanya, Fransa’nın güney batısında yer alan bir bölge. Ve Düşes Eleanor, İkinci haçlı seferi zamanında Fransa kralı olan eşiyle birlikte bu sefere katılarak Antakya ya gelmiş. Uzunca bir süre burada kalmış. Ve kutsal kaseyi aramış. Bazı kaynaklara göre bulmuş, bazılarına göre de eli boş dönmüş. Hatta bazı kaynaklar kaseyi bulup Antakya da sakladığını, bazıları da yanında götürdüğünü söylüyor. Kralın zoruyla Fransa ya dönen Eleanor, hemen sonrasında kraldan boşanmış ve bir süre Akitanya da yaşayarak, kutsal kaseyle ilgili kitaplar yazdırmış. Ve aynı Eleanor, daha sonra İngiltere kralıyla evlenerek o meşhur aslan yürekli Richard ve yurtsuz John’un annesi olmuş. Yaa meğer kimleri konuk etmiş ve ne sırlar barındırırmış Antakya. Meğer, ne sorular sordurmuş da nice soranların, gerçeğin peşinden koşanların doğum yeri olmuş Antakya..

Gerçek nedir? Nerededir? Kimdedir? Kimledir? Var mıdır? yok mudur? Nasıldır ve ne şekildedir? Varsa bir gerçek peşinden mi gitmek yoksa bir U dönüşü yaparak ona sırt mı dönmek gerekir? Soru yöneltmek ve gerçeğin peşinde koşmak, elini taşın altına koymaksa, tüm bunlardan vazgeçerek, bir elimde cımbız bir elimde ayna umurumda mı dünya modunda mı yaşamak gerekir? Yoksa mesele, kulağa zaten hoş gelip de göze hoş görünende midir? Buda ayrı bir gerçek midir? Ya da ve yoksa her şey bir daire gibi dizilmiş de insanoğlu ve kızı bu daire üzerinde mi seyirdedir? İşte bilemiyoruz ki, bu bitmek tükenmek bilmeyen soruların bir sonu olur mu? Ve bu tarihine şahitlik yaptığımız kıyamet bir son olur mu?

Antakya; Arap, Avrasya ve Anadolu bölgelerinin kesiştiği bir nokta olmasından dolayı, tarih boyu ayrıcalıklı bir bölge olarak kendini var etmiştir dedik mi dedik. Bu bilinir mi bilinir. Yani ister pagan olsun, ister Hristiyan, Musevi ya da Müslüman pek çok inançtan topluluğun binlerce yıldır birlikte yaşayabildiği nadir yerlerden biridir ve tam da bu nedenle aslında biriciktir. İnsan Antakya’nın sokaklarında gezinirken, bu harika mozaiğin tüm kokularını içine çekebilir, seyre dalabilir. Hatta ona dokunabilir. Çünkü her bir köşesinde geçmişi bugüne taşıyan, tarihi bir yapı görmek mümkündür.

Bunlardan biri de, Müslümanlar için, önem teşkil eden ve pagan bir tapınağın üzerine inşa edildiği düşünülen, Habibi Neccar Camidir. Bugünkü Antakya’ da Kurtuluş caddesi üzerinde yer alan bu caminin, Müslüman Araplar tarafından fethedilmesinin üzerine, 636 yılında Halife Ömer döneminde yaptırıldığı düşünülmektedir. Bu nedenle Anadolu’da yapılan ilk camidir. Fakat bölge, hem jeolojik açıdan hem de siyasi açıdan, pek çok kez deprem geçirdiğinden dolayı bu cami, tarih boyunca aslında pek çok kez yıkılmış ve yeniden yapılmıştır. Bu yıkımlardan birini, haçlı seferleri döneminde yaşamış sonrasında Memluk Sultanı Baybars’ın burayı almasıyla birlikte, yeniden yaptırılmıştır.Bugün yıkılan cami ise, Yavuz Sultan Selim döneminde, Osmanlı topraklarına katılan Antakya’nın, 1853 yılında yaşadığı depremden sonra yeniden yapılan camidir.

Pekii, bu cami sürekli olarak yıkılmasına rağmen, neden yeniden yapılmış ve ona neden bu kadar önem verilmiştir. Belki de bütün mesele burada gizlidir. Bu gizemi aralayabilmek içinde Habibi Neccar adının nerden geldiğine ve hikayesine bakmamız gerekmektedir. Ve Bu öyle bir hikayedir ki, başlangıç noktası çok çok eskilere, Hz. İsa ya kadar gider. İşte hikaye o dur ki; Hz. İsa’nın havarilerinden olan Aziz Barnabas ve aziz Pavlos Antakya ya gelirler. Yolda, bir adama rastlarlar. Bu adam, o dönem Pagan inanca sahip olan, Antakya’ da, oğlu cüzzam hastası olduğundan dolayı, dışlanmış ve oğluna bakabilmek için, dağda bir mağarada yaşamak zorunda kalmıştır. Mesleği Marangozluktur. Bu iki yabancı adamı gören marangoz, kimsiniz nesiniz diye sorar. Onlarda “ biz hak dinini tanıtmaya geldik. Hz. İsa’nın elçileriyiz” deyince, marangoz onlara “ madem böyle bunu bana kanıtlamanız gerek” der. Bunun üzerine havariler, oğlunun cüzzamını iyileştirirler. Ve bu adam, onlara iman eder. Böylece bu marangoz pagan bir toplumda, Allah birdir inancına sahip olan ilk kişi olmuş olur. Sonrasında Aziz Barnabas ve Pavlos, Antakya’nın içine inerek, Hz İsa’nın inancını anlatmaya başlarlar. Ancak halk, bu durumdan rahatsız olur bunların uğursuzluk getireceği inancıyla valiye şikayet eder. O sırada üçüncü havari Aziz Petrus da gelmiştir Antakya’ya. Vali bunları çağırır ve bir mucize göstermelerini ister. Bunun üzerine Aziz Petrus’un, bir ölüyü dirilttiği söylenir ve vali onlara inanır ancak halk bir türlü inanmadığından, onları taşlamaya kalkar. İşte tam bu sırada, o marangoz, koşarak dağdan iner, “ onlara inanın” deyip, engel olmaya çalışırken, o da taşlanarak hayatını kaybeder. İşte bu adamın adı, Habibi Neccar ‘dır. Ve ilk din şehidi olarak anılır. Aynı hikaye Kuran’ da, Yasin Suresinde de anlatılmaktadır. Camide bulunan türbelerin Aziz Barnabas, Pavlos ve Habibi Neccar ‘a ait olduğu düşünülmektedir.

Biz bu olanları antik yazar Ioannis Malas ve aziz Teofanes’in anlatımlarından öğreniyoruz. Diyorlar ki “O kadar büyük bir deprem oldu ki yakındaki şehirlerin duaları buradan duyuldu. Ve bu depremde Antakya da kar vardı. Ve insanlar karların üzerine yatarak Allah’a ve Hz. İsa’ya yalvardılar. Sonra onlara bir zat görünerek, kapılara “ ey Isa, bize merhamet et, bizi koru” yazmalarını söyledi ve insanlarda kalan bütün kapılara bunu yazdılar. Ve bunun sonucunda deprem duruldu.” Muhtemelen artçıların bittiği dönemi işaret ediyor antik yazarlar.

Depremden dolayı bütün etkinlikler iptal edilmiş ve imparator Justinianus tacını takmayarak, halkla birlikte günlerce duaya durmuş. Bu arada Antakya’nın vermek zorunda olduğu yıllık bin Talent (antik bir ölçü birimi) olan vergiyi, üç yıl boyunca almayarak kenti yeniden inşaa etmiş. Hem de su bentlerinden tiyatrosuna kadar. Hatta O dönem, tanrının korumasına çok ihtiyaç duyduğundan olsa gerek, Antakya’nın adını değiştirerek tanrının kenti anlamına gelen Theopolis ismini verip, bu adla bir de sikke bastırmış. Lakin halk uzun vadede bu ismi benimsemeyince yeniden Antakya adına dönülmüş..

İşte burada bir soru daha geliyor akla acep hayat bir yap boz oyunu mudur diye . Gözden kaçan nedir ki? Kim yapar? Kim bozar? Hesap nerde ve kimde şaşar ki her seferinde dönüp aynı yere gelinir. Acınız acımızdır tavrı sergileyen imparator Justinianus, Antakya için mi duaya durmuştur? Yoksa bölgenin sahip olduğu zenginliğin farkındadır da, getirisi götürüsünden daha fazla olacağı için midir? Eğer bir reankarnasyon varsa, Justinianus, bugün hangimizdedir? ..Ve tarih, gerçekten bir tekerrürse, bugün duaya durma sırası bizlerde midir?

Son olarak da Antakya ile ilgili ilginç bir söylentiyi anlatarak bitirmek istiyorum. Denirmiş ki Antakya fethedilemez. Fethedilmesi için ya büyük bir deprem ya da içerden bir ihanet olması gerekir. Ve işte bu ihaneti, Antakya ikinci haçlı seferi sırasında Firuz bey le deneyimlemiş. Haçlı orduları, Ekim 1097 de Antakya kalesi önüne gelmiş. O dönem, büyük Selçuklu Devleti Sultanı Melikşah’ın emiri olan Yağı Sayan’mış, Antakya emiri. Bu gelişi önceden haber alan Yağı Sayan, Antakya da yaşayan Hristiyanların, dindaşlarına yardım edeceği endişesiyle, bir kurnazlık yaparak kalenin dışına siper kazmak üzere, bütün Hristiyan erkekleri göndermiş, siper kazıldıktan sonra da kale kapılarını kapatarak, kimseyi içeri almamış. Bunun sonucunda dışarıda kalan Hristiyan erkeklerin bir bölümü, başka yerlere göç etmiş, bir bölümü de eşlerini çocuklarını akrabalarını terk etmemek için kale dışındaki kamplara yerleşmiş. Ve bunlar zamanla, kalenin gizli noktalarından içeriye girip çıkmaya ve kuşatma ilerledikçe, her iki taraf için casusluk yapmaya başlamışlar. Fakat sadece Yağı Sayan değilmiş oyun kuran. Haçlı birliklerinin komutanlarından olan Beomondo da kurnazca bir plan yapmış. Bu Hristiyan erkeklerden içeride olup da, bu kente ihanet edebilecek birilerini araştırmış ve sonunda bulmuş.

Bu, Firuz adında, Antakya ordusuna zırh yapımı ve tamiri ile uğraşan bir metal ustasıymış . Bu nedenle emir Yağı Sayan’ı tanımaktaymış. Lakin Firuz’un emirle arası pek iyi değilmiş. Çünkü Yağı Sayan, Firuz’un gereğinden fazla miktarda zahire sakladığını ve bunu yüksek fiyatlarla kara borsada sattığını duymuş, ona para cezası vererek ihtar etmiş. İşte bu durumdan hoşnut olmayan Firuz’a ulaşmış Beomondo. Gizli yapılan bir çok görüşmenin ve Firuz’a verileceği söylenen para ve unvanın ardından, Firuz artık ihanete hazır olarak söyleneni yapmış. Ve Haçlı Ordularına içerden kapıyı açmış.

Şimdi bütün bu yaşananlar bir satranç oyunu olsaydı eğer, hamlene karşı hamle yapıyorum ve sana şah mat diyorum der, gülüp geçebilirdik. Lakin bunun bir oyun olamadığını hepimiz biliyoruz. Ve ne yazık ki hala benzer kurnazlık senaryolarının içinde debelenip durduğumuzu da. O vakit, yine sorası geliyor insanın o günden bugüne ne değişmiş diye?

O gün devrede olan Firuz’un nefsi, bugünlerde acep nerde kimde görülür diye. O gün kurnazca plan yapanların yerini bugün kimler aldı diye. Hatta ihanetin dokusu ve kokusu değişmiş olabilir mi diye. Hani görselliğinle girdiğin kanımdan çektiğin canim aslında öze bir ihanet sayılmaz mi ki diye. Hani Kariyer adı altında bir unvanla taçlandırırken beni, çekip aldığın aklim insana bir ihanet sayılmaz mi ki diye. Bu ihanet zinciri nerde ve kim de başlar? Nereye ve kime kadar gider bilinir de bilinmez mi diye. Sorulmaz mı hiç, bütün bu olanların içinde acep ben nerede dururum diye.

Ve dönsek desek kiii Heeyy hak, simdi dünyadaki 8 milyar insan ( çocuklar hariç tabiki ) bin dereden su getirsek de duaya dursak acep kabul olur mu?

18/12/202331/10/2024Uncategorized

A WAR PRINCESS’S DARK PASSION

Our answer would be the same if I asked you how many perspectives we should look through or how many windows we should open in order to understand some events. As in the Azeri folk song that says, “This world is a window; everyone who comes, looks, and passes by”. Especially now that most of us are saying my window my window on and on… Spin as you can spin, and open as you can open. If I say to you, let’s open this window right now. Some people immediately say, let’s, some people say, oh, you don’t have a job, and some people say, this is your window and laugh. It was one of those times that we opened the windows and saw something tiny outside. Or that’s how I saw it, and I thought it was a good thing. Then this little thing of ours grew and grew and grew, and I no longer knew what to attribute it to. Because when I opened my window, I found myself waiting for it in her window like a sparrow that had landed on it by mistake, tiny and defenseless, instead of flying freely outside to feed myself. And one day, when I lifted my head and looked carefully and noticed that on my window it was written in small letters “seldag” and on her window it was written in big letters “globalization”, I remember asking myself, what the hell could this be? At that moment, someone said to me, Seldag, assume that the world has become a huge village and each of us can easily see each other when we open our windows and send each other kisses. I didn’t understand what she was trying to say, and I still don’t think I do. I told you I thought it was for the best. But I don’t know if I was wrong or if we were deceived. No, no, maybe it was only me who was deceived or if we all deceived ourselves. I just sometimes wonder, gosh, if we should never have opened this window. The view wasn’t bad, actually. As if the borders were being lifted… as if we were going to move freely in this world… as if we were going to hold the hands of beautiful women and open pastries for men who don’t beat women. We would reach what we wanted more easily; we would have more showcases and visions, and they would be colorful. Yes, from this perspective, maybe this was our motto: everything will be easier, more colorful, and more beautiful.

So what happened? While we were enjoying these little happinesses, before we could even say what was going on, we realized that tanks, cannons, and rifles were at our gates. It wasn’t even a century ago when we were experiencing these little happinesses. Someone grudged, someone envied, or we didn’t know whether it was a mystery, but it seems that most of us were experiencing our share of this game called globalization. Yet, with these dangerous piles of iron on the doorstep, we realized that in this game, someone else has taken over the wheat fields, someone else has started to operate the harbors of someone else, the real owners of the corn fields have become workers in their own lands, the shameful prices if you don’t buy are the reason for someone else’s profit, and if you don’t get permission, you can’t plant your own fields and you can’t load in your own harbors. So there was a price to pay for welcoming those beautiful women and making pastries for the men who didn’t beat them.

Well, if I say it’s too late to understand. From my own window, I would say nope. I would say that despite all the costs, we have learned and are learning a lot. We have experienced now that the world, which is a big village, is a beautiful place, that everyone has a prayer in their own language, that we can make warm soups to drink in the cold, that we can make different breads from the same wheat and sit and eat them all together with those soups, that we can knock on our doors with our ginger and cinnamon dessert varieties that smell the neighborhood during our holidays, and that we will cry and laugh at our loves at our tables where we sit together saying let’s eat sweet and talk sweet. What else do you expect? We even learned that tears have no passport and that the ego can override ideologies and religions. Well, what else do you expect? What beautiful things we have learned!

In this writing, I, a learning enthusiast, would like to tell you about Germany, which is my share in globalization, which I had a hard time even saying its name when I first heard about it, and about Helga, who is my share in it. When I told Helga that I love writing and telling little stories, I was a bit surprised when she gave me the love letters she had written and told me to tell you about them, but I was also happy that she gave me this responsibility and trusted me like this. Well, globalization, how can I not love you?

We met in a hospital garden. They had pumped her stomach because she wanted to commit suicide. Listening to her in that beautiful garden, some of us women of Turkish origin thought that this 65-year-old woman was doing this because she was lonely. But she didn’t care what we thought. She quickly told us what happened. In a nutshell, she fell in love with a Hans, but when she couldn’t find a response to her love, she decided that it was pointless to persist in a life without him and wanted to end her life. We were so surprised. There were some among us who said, “Oh, were you also infatuated? There were the ones who patted her on the back and said, “Ayyy, it’s not worth it at this age.” There were the ones who said, “Oyy oyy, it’s not worth it for any man” and ran to get hot chocolate. And so we met in the global world of women’s conversations that knew no boundaries. So you’ve become addicted to this man’s presence and crazy about his absence, so we said, look what she’s doing, and introduced Helga to idiomatic. But we never talked about Müslüm, just in case.

Many years passed after such a meeting, but thank God our relationship did not end. Helga was born in Berlin Kreuzberg in 1942, a child of war. Just like the children in Ukraine, Syria, and Africa right now. Her father, who was captured during the war, was sent to Siberia and returned in 1950. Although they managed to survive, her parents, who were now strangers to each other, were sadly separated. Those were very difficult years, Helga says… And while growing up in these difficulties, she learned tailoring in Germany, one of the best things to do at that time. In the meantime, she married Helmut, who was also a child of war. This marriage lasted 38 years, and the difficult years never ended due to her husband’s alcohol problems and the resulting domestic violence. On top of that, when her husband got cancer, she had to take care of him for years. So you can understand that the pain of these two children of war has never ended. They spent years paying the price of the war, even though they were not responsible for it, but they were born into it.

And after years of hard times, when her husband passed away, poor Helga was left alone in the hobby garden they had built together…What hasn’t passed in my life, she said, and started to linger there. Then one day she met Hans during a meeting with the garden management. In her love letters, she describes that moment as the point where the arrow of love at first sight stabbed her. By the way, let me remind you again that at that time, Helga was 65 years old.

But Hans not only kept arms’ length with our girl; he also showed her a red card. We later found out that Hans, who had recently separated from his wife, had been living as a single man with the slogan “no stable relationships.” And at that time, he was 70 years old. Maybe he was tired after all the suffering and struggles, who knows? After all, wasn’t he also born a child of war?

Helga, who couldn’t bear to be rejected, was unfortunately not accepted even after her suicide attempt. And that’s when we got to know these two.

However, while all this was going on, this lovely duo had such nice communication that you wouldn’t believe it. One day about wounds, the next day about childhood memories. The other day it was politics, the next day it was shirt buttons, and we were so happy to see that they could talk for hours on end. At this very moment, we got the news that our girl had made another move. After all, since we were living different lives, even though we didn’t see each other every day, we were asking each other how we were doing on the phone from time to time. One day, when I picked up the phone again, she spoke to me under her breath. I’m in Spain; I’m walking the pilgrim road; I’ll call you when I come back, she said and hung up. I was stunned, and the phone just stayed in my hand. Then, when I looked on the internet to see what this pilgrimage was, I silently said, no way, Helga.

These roads, which Christians called pilgerweg, consisted of the centers where pilgrims could make pilgrimages and the roads around them. Perhaps the most important one for Christians was the road known as Jakobsweg. This was one of the roads leading to the temple of James the son of Zebedee in the cathedral of Santiago de Compostela, where saints are buried in Galicia, in the north of Spain. As it turned out, our girl decided to walk this way to express her love. Moreover, she wrote a letter to Hans every day. While we were waiting for Helga with our eyes wide open, we realized that we were not the only ones waiting. Hans was waiting too. But he wasn’t waiting in amazement; he was waiting with longing. And it was at this point that we said amongst ourselves, “As long as you come, I’m willing to wait in the rain every day…” and then we added another idiomatic.

And then, even though he didn’t understand us, we said, well Hans, that’s how you settle for the rain every day. Well, there cannot always be interstate agreements. Ours was women’s solidarity on an international stage.

We were laughing at that, but at the same time, we were saying that they were bewildered lovers. Eventually, one day, my phone rang, and it was Helga saying, “Here I am. Also, when she said she didn’t come empty-handed, we thought she had brought a gift from the pilgrimage. The day we met her with impatience, we realized that she had returned with her heart full, not her hands. She said, “I’m sorry. Go and walk, too. I carried the war, my childhood, my marriage, and Hans with me in every step I took. I don’t know who or what you bear. To be honest, we were a bit upset, but we also realized that no one among us was ready to walk this journey yet.

Hans’ situation was different from ours, naturally. He waited for Helga with a longing he didn’t admit and wanted to celebrate her return with wine and conversation.. Just when we were about to say, oh no more chatting, Helga called excitedly and told us that he told me that he loved me, and we popped the champagne in the evening. Well, we women are both each other’s worst enemies and each other’s partners in trouble. This was something like that.

However, our champagne almost went down the drain because, when this lovely couple started to live together in the same house, another truth came to light. And that was that Helga, as a woman, had suffered more and more over the years. Just like Syrian, Ukrainian, and African women are now. She wrote to me, “Seldag, How much pain can and must a person bear?

When our girl’s wounds bled, Hans asked her, ” Who caused you so much pain? She replied that no one had ever asked me that, and no one had ever been so open, so she opened her heart and spilled her savings all over the place. We were actually afraid that this relationship too would end, but it didn’t, and we realized that at the end of all these conversations, they hugged each other tighter and decided to travel the world. Oh my God, I think they went to Kenya ten times. Helga is a Kenya lover. Just like I am a lover of Şırnak. They also came to Turkey. And they almost came to Akçay, but it didn’t happen at the last minute.. And all this happened despite Hans’s distant attitude towards foreigners. Because although Helga was a child of war, at heart she was like a baby who couldn’t make sense of borders. When we talked to her, we felt like we were in a children’s playground. The child Helga was saying how we Germans fill the bucket with sand, while she watched with curiosity how the child Seldanin filled it. Then we two children would play happily in this garden, whichever way was easier for us to fill the bucket. And in time, we realized that Helga had added Hans to this children’s garden just as she had added us. So we were very happy about this. At this age, this kindness, this openness, this honesty, and this love not only for each other but also for human beings impressed us and gave us hope. You see, we were very happy with them. And then one day, after 9 years, we received the news that first Helga and then Hans had cancer. We know that we are not permanent in this world, but when that moment comes, it is not so easy to meet it calmly and say that the game is over, now goodbye. Helga, that lovely child, recovered, and Hans was twirling around her bed like a ballet dancer on stage, trying to make her happy. But Hans’ fate was written differently. Apparently he had no more water to drink in this world, and his contract was over. He left. Helga was left alone again.

As I said, even though Helga and I don’t see each other all the time, when we get together, we always continue our conversations like two old friends. She is a German, and I am an Anatolian woman. She is now 80 years old, and I am over 50. She tells me about Kenya, and I tell her about Şırnak. She puts the Berliner cake on the table, saying that you would like it, and I put the acar in the middle of the wine table, thinking that she would like it. Despite all these differences, when we come together, we laugh a lot and sometimes cry, and we have fun even while crying. And we thank the people, the events, and eventually globalization for bringing us so close. Maybe the plan that globalization made at home did go as planned; who knows?

And one day, upon Helga’s request, we started a fire in Kenya and started to dance the Şırnak halay, with a Berliner cake in one hand and a glass of wine in the other. Meanwhile, Helga was trying to catch the rhythm while shouting with enthusiasm. Hoppaaa, let’s see how many people can hug like this in the new world. Then she added in a low voice, as if someone could hear us, Selda. I guess we don’t have a sense of rhythm.

I looked back at this child of war who was struggling with a recurrence of his illness, and I smiled. She was not so wrong, but her heart and what she brought to me were enough. For that reason, I wanted to dedicate this writing to her, but unfortunately, she said goodbye to us while I was preparing it. May your soul be blessed, dear Helga. I love you very much. And I would like to end my writing with an interesting observation you made during our conversations. Without comment.

Seldag said that one day the most beautiful thing is to understand that we are learning even if it is late and to realize that every heart carries a seed of love. Even so, believe me, and you probably won’t believe me, but even those who start wars carry this seed in their hearts. And among them are those who realize this, and those are the lovers….

She whispered and requested that I keep this sentence as a secret. I don’t know the reason for this, but all I know is that I should respect her wish. Being the daughter of a world war, Helga’s only request is for me to hope that what she said is true and that everyone can meet with the seed of love in their own hearts. That’s all…

18/12/202331/10/2024Uncategorized

Bir Savaş Kızının Kara Sevdası

Bazı olayları anlamak için kaç cepheden bakmak, kaç pencere açmak gerekir diye sorsam mutlak hepimizin bir yanıtı olacaktır. Hani ‘’bu dünya bir penceredir. Her gelen bakar geçer’’ diyen, Azeri türküsü misali. Hele ki artık çoğumuz ‘’benim penceremde benim pencerem’’ diye tutturmuşken… Çevir çevirebildiğin, aç aça bildiğin kadar. Şimdi size ‘’hadi açalım teker teker şu pencereleri’’ desem. Kimi ‘’hadi hemen’’ derken kimi de ‘’amaann işin mi yok’’ der. Kimileri de ‘’işte buda senin pencerendir’’ diye gülüp geçer. İşte yine böyle zamanlardan bir zamaaann pencereleri açtığımızda dışarıda küçücük bir şey görmüştük. Ya da ben böyle küçük görmüştüm. Üstelik bir de hayra yormuştum. Sonra bizim bu küçücüğümüz, büyüdü büyüdü büyüdüü ve ben artık onu, neye yoracağımı bilemez oldum. Çünkü penceremi açtığımda, onun penceresine yanlışlıkla konmuş bir serçe misali minnacık ve savunmasız, üstelik de dışarıda özgürce uçarak karnımı doyurmak yerine, onun penceresinde ondan bekler buldum kendimi. Ve bir gün, şöyle kafamı kaldırıp, dikkatlice bakındığımda, benim penceremde küçük harflerle Selda, onun penceresinde kocaman harflerle küreselleşme yazdığını fark edince, ‘’ bu da ne ola ki’’ diye sorduğumu hatırlıyorum. O an biri bana, ‘’Selda varsay ki dünya kocaman bir köy olmuş ve her birimiz pencerelerimizi açınca, birbirimizi kolaylıkla görüp, öpücük gönderiyoruz’’ demişti. Hiç anlamamıştım ne söylemek istediğini ki halada anladığımı sanmıyorum. Dedim ya ben hayra yormuştum diye. Lakin, ben mi yanlış yormuştum yoksa kandırılmış mıydık? Yok yok belki de sadece bendim kandırılan ya da ve yoksa hepimiz kendimizi mi kandırmıştık bilemiyorum. Sadece bazen ‘’Hay Allah acep bu pencereyi hiç mi açmasaydık’’ diyorum. Manzarada fena değildi aslında. Sınırlar kalkıyordu ya hani. Rahat rahat dolaşıverecektik ya bu dünyada.. Eee güzel kadınların elini tutu verecek ve kadını dövmeyen adamlara börekler açacaktık ya. İstediklerimize daha kolay ulaşacak, daha çok vitrinimiz, vizyonumuz olacak ve bunlarda rengarenk olacaktı ya hani. Evet, bu pencereden bakınca belki de mottomuz buydu. Her şey daha kolay, daha renkli ve daha güzel olacak.

Eee ne oldu şimdi… Biz bu küçük mutluluklarla oyalanırken, ‘’ ne oluyor yaa’’ bile diyemeden birde baktık kii tanklar, toplar tüfekler kapılarımıza dayanmış. Üstelik bir asır bile geçmemişti biz bu küçücük mutlulukları yaşarken… Birileri çok görüp, çok mu haset etti? Yoksa biz mi bilemedik burası bir muamma olsa da çoğumuz, bu küreselleşme adı verilen oyunun içinde, kendi payımıza düşeni yaşıyorduk anlaşılan. Lakin, kapıya dayanan bu tehlikeli demir yığınlarıyla birlikte anladık ki, bu oyunda buğday tarlalarını biri almış, birinin limanlarını bir diğeri işletmeye başlamış, mısır tarlalarının gerçek sahipleri kendi topraklarında işçi olmuş, almazsan ayıp fiyatları, birilerinin karın tokluğuna sebepmiş ve eğer izin çıkmazsa sen, kendi tarlanı ekemez, kendi limanlarında yükleme yapamaz olmuşsun. Yani o güzel kadınları karşılamanın ve kadını dövmeyen adamlara börekler açmanın bedelleri varmıışş.

Pekii anlamak için geç mi kaldık desem. Kendi penceremden bakınca cık derim. Tüm bedellerine rağmen çok şey öğrendiğimizi ve öğreniyor olduğumuzu söylerim. Artık koca bir köy olan Dünyanın, nasılda güzel bir yer olduğunu, herkesin kendi dilinde bir duası olduğunu, soğuklarda içecek sıcacık çorbalar yaptığını, aynı buğdaydan farklı ekmekler yapıp, oturup bunları o çorbaların yanında hep birlikte yiyebileceğimizi. Bayramlarımızda mahalleyi kokutan zencefilli, tarçınlı tatlı çeşitlerimizle kapılarımızı çalabileceğimizi, sonrada ‘’ tatlı yiyelim tatlı konuşalım’’ diyerekten birlikte oturduğumuz sofralarımızda, sevdalarımıza kah ağlayıp, kah güleceğimizi deneyimledik. Daha ne olsun. Hatta gözyaşının pasaportu olmadığını; nefsin, ideolojilerin ve dinlerin önüne geçebildiğini öğrendik. Ee daha daha ne olsun. Ne kadar güzel şeyler öğrenmişiz böyle.

İşte bir öğrenme delisi olan ben, bu yazımda, ilk duyduğum zamanlarda, adını dahi söylemekte zorlandığım ‘’ globalleşmenin’’, içinde payıma düşen Almanya ve onun da içindeki payıma düşen Helga’yı anlatmak istiyorum sizlere. Yazmayı ve küçük hikayeler anlatmayı çok seviyorum Helga dediğimde ‘’ madem öyle, sana benim yazdığım aşk mektuplarını vereyim. Onları da anlat’’ deyince biraz şaşırdım ama bana bu sorumluluğu verdiği ve böyle güvendiği içinde sevindim açıkçası. Eh be küreselleşme gel de seni sevme.

Onunla, bir hastane bahçesinde tanışmıştık. Midesini yıkamışlardı çünkü intihar etmek istemişti. O güzelim bahçede onu dinleyen biz bir kaç Türk kökenli hatun, bu altmış beş yaşındaki kadının, yalnızlıktan dolayı bunu yaptığını düşündük. Ama o, bizim ne düşündüğümüzle ilgilenmedi bile. Bir çırpıda anlatıverdi olanları. Özetle Bir Hans’a aşık olmuş. Lakin aşkına karşılık bulamayınca, onsuz bir yaşamda diretmenin anlamsız olduğuna karar vererek, hayatına son vermek istemiş. Biz bir şaşırdık ki görmeyin. Aramızda ‘’ aaa sizde mi kara sevdaya tutuluyordunuz’’ diyen de oldu. ‘’ Ayyy bu yaşta değmez ki canım yaa’’ diyerek, sırtını sıvazlayanda … ‘’ Oyy oyy hiç bir erkek için değmez bunu yapmaya’’ deyip, koşup, sıcak çikolata getirende. Ve böylecee küresel dünyada, sınır tanımayan kadın muhabbetlerinde buluşuvermiştik iste. Demek sen, bu adamın varlığının tiryakisi, yokluğunun delisi olmuşsun da bak sunun yaptığına deyip Ferdi ile tanıştırıvermiştik Helga’yı. Ama Müslüm’den hiç bahsetmedik. Ne oluur ne olmaaz diye.

İşte böyle bir tanışmanın ardından, yıllar geçti ama ilişkimiz çok şükür bitmedi. Helga, 1942 Berlin Kreuzberg doğumlu. Yani bir savaş çocuğu. Tıpkı şu anda Ukrayna’da, Suriye’de, Afrika’daki çocuklar gibi. Çarpışmalar sırasında esir düşen babası, Sibirya’ya gönderilmiş ve 1950 yılında geri dönmüş. Hayatta kalmayı başarmış olsalar da, artık birbirlerine çok yabancı olan, anne ve babası ne yazık ki ayrılmışlar. ‘’Çok zor yıllardı’’ diyor Helga ve bu zorluklar içinde büyürken de, Almanya’da o dönem için yapılacak en güzel şeylerden birini yaparak, terzilik öğrenmiş. Bu arada kendisi gibi bir savaş çocuğu olan Helmut’la hayatını birleştirmiş. Otuz sekiz yıl süren bu evlilikte, eşinin alkol sorunları ve buna dayalı olarak yaşanan aile içi şiddet nedeniyle zor yılları hiç bitmemiş. Üstüne birde eşi kansere yakalanınca ona yıllarca bakmak zorunda kalmış. Yani anlayacağınız, bu İki savaş çocuğunun acıları hiç mi hiç dinmemiş. Sorumlusu olmadıkları ama içine doğdukları savaşın bedellerini ödeyerek geçirmişler yıllarını.

Ve zor gecen yıllarca yılın ardından, eşinin hayata veda etmesiyle birlikte beraber yaptıkları hobi bahçesinde, bu kez de bir başına kalmış Helgacık… Neler geçmedi ki hayatımdan deyip, başlamış oralarda oyalanmaya. Sonra bir gün, bahçe yönetimiyle yaptığı bir görüşme sırasında Hans’a rastlamış. Aşk mektuplarında o anı; ilk görüşte aşk okunun ona saplandığı nokta olarak ifade ediyor. Bu arada tekrar hatırlatayım Helga, o sırada altmış beş yaşında.

Lakin Hans, bizim kıza yüz vermediği gibi, bir de kırmızı kart göstermiş. Sonradan anladık ki kısa bir süre önce eşinden ayrılan Hans, o sıralarda sabit bir ilişkiye hayır sloganlarıyla, bekar bir erkek modunda yaşamaktaymış. Ve o da o sırada yetmiş yaşında. Belki de yaşanan onca acıdan ve mücadeleden sonra o da yorgundu kim bilir? Sonuçta o da bir savaş çocuğu olarak dünyaya gelmiş miydi?

Rededilmiş olmayı hazmedemeyen Helga, ne yazık ki İntihar girişiminden sonrada kabul görmemişti. Ve işte bizde tam bu dönemde tanımış olduk bu ikiliyi.

Ammaaa bütün bunlar olup biterken, bu sevimli ikili öyle güzel bir muhabbet tutturmuştu ki inanamazsınız. Bir gün yaradan, diğer gün çocukluk anıları. Başka bir gün siyaset, sonraki gün gömlek düğmesi üzerine, saatlerce konuşabildiklerini görüyor ve çok mutlu oluyorduk. İşte tam bu sırada, bizim kızın bir hamle daha yaptığını haber aldık. Sonuçta farklı hayatlar yaşadığımızdan dolayı, her gün görüşmesek de arada telefonla hal hatır soruyorduk birbirimize. Bir gün yine telefon açtığımda, nefes nefese konuştu benimle. ‘’ İspanya’dayım hacıyolunu yürüyorum. Gelince ararım seni’’ deyip, kapatıverdi yüzüme. Ben, şaşkın telefon elimde kalıverdim öylece. Sonra neymiş ki bu hacıyolu deyip bakınınca internete, yok artık be Helga demiştim sessizce.

Hristiyanların Pilger Weg ( hacıyolu) adını verdikleri bu yollar, malum hacı olunabilecek merkezler ve onun etrafındaki yollardan oluşuyormuş. Hristiyanlar için belki de en önemlisi Jakobsweg, adıyla bilinen yolmuş. Bu İspanya’nın kuzeyindeki Galiçya’da azizlerin medfun bulunduğu Santiago de Compostela katedralindeki Zebedi Oğlu Yakup tapınağına giden yollardan biriymiş. Meğer bizim kız, aşkını anlatabilmek için bu yolu yürümeye karar vermiş. Üstelik hiç üşenmeyip, Hans’a her gün bir mektup yazarak. Biz, gözlerimiz dört açılmış şaşkın beklerken Helga’yı, fark ettik ki sadece biz değiliz bekleyen. Hans da bekliyordu. Ama o, şaşkınlıkla değil de özlemle bekliyordu. Ve biz kendi aramızda tamda bu noktayaaa ‘’ Yeter ki sen gel. Ben razıyım her gün yağmura…’’ diyerekteeen yapıştırıverdik bir Ferdi daha.

Sonra da o, bizi anlamasa da yaaa Hans dedik, işte böyle razı olursun her gün yağmura. Ee hep devletlerarası anlaşmalar olacak değil ya, bizimki de Uluslararası boyuttaki kadın dayanışmasıydı işte.

Dedik demesine de bir yandan da şaşkın aşık bunlar diye gülüşüyorduk. Sonunda bir gün, telefonum çaldı. ‘’ ve işte geldiimm’’ diyordu Helga. Üstelik eli boş da gelmedim deyince, hacdan hediye getirdiğini düşündük. Sabırsızlıkla buluştuğumuz günse, elleri değil de yüreği dolu döndüğünü anladık. ‘’Kusura bakmayın ‘’dedi. ‘’ gidin siz de yürüyün. Ben attığım her adımda, savaşı, çocukluğumu evliliğimi ve Hans’ı taşıdım yanımda. Siz kimi neyi taşırsınız bilemem.’’ Açıkçası biz, biraz bozulduk ammaa aramızda henüz kimsenin, bu yolları yürümeye hazır olmadığını da sayesinde anlamış olduk.

Hans’ın durumu bizden farklıydı tabi ki. O, itiraf etmediği bir özlemle Helga’yı beklemiş, dönüşünüde şarap eşliğinde kurduğu sohbet sofrasında kutlamak istemişti. . Biz tam ayyy yine mi sohbet diyecekken Helga, heyecanla aradı ve ‘’kızlaarr söyledi, söyledi bana aşkını söyledi’’ deyince akşamına bizde patlattık şampanyaları. Eee biz kadınlar, hem birbirimizin en büyük düşmanı hem de dert ortağı oluruz ya. Bu da böyle bir şeydi işte.

Lakin patlattığımız şampanyalar, nerdeyse kursağımızda kalıyordu. Çünkü bu sevimli ikili, aynı evde yaşamaya başlayınca ortaya çıkan bir gerçek daha oldu. O da Helga’nın, bir kadın olarak, yıllar içinde daha fazla yara aldığıydı. Tıpkı, şimdi Suriyeli, Ukraynalı, Afrikalı, kadınların aldıkları gibi. Şöyle yazıyordu bana “ Selda, bir insan ne kadar acı taşıyabilir ve taşımak zorunda olabilir ki ?

Bizim kızın bu yaraları kanayınca Hans sormuş “ Sana kim bu denli acı verdi’’ diye. Bana kimse bunu sormadı ve hiç kimse bu kadar açık olmadı deyip, o da açmış yüreğini ve saçmış ortalığa biriktirdiklerini. Biz korktuk aslında eyvahh bu ilişkide bitecek diye ama bitmedi hatta birde baktık ki tüm bu sohbetlerin sonunda, birbirlerine daha sıkı sarılıp üstüne bir de dünyayı gezmeye karar vermişler. Aman Allah’ım sanıyorum on kere Kenya’ya gittiler. Çünkü Helga, bir Kenya aşığıdır. Tıpkı benim Şırnak aşığı olmam gibi. Türkiye’ye de geldiler. Hatta nerdeyse Akçay’a da geliyorlardı. Son anda olmadı. Üstelik tüm bunlar Hans’ın yabancılara karşı, mesafeli duruşuna rağmen oldu. Çünkü Helga, bir savaş çocuğu olmasına karşın, özünde sınırlara anlam veremeyen bir bebek gibiydi. Onunla konuşurken, kendimizi bir çocuk bahçesinde gibi hissediyorduk. Çocuk Helga, ‘’biz Almanlarda kovaya kum böyle doldurulur’’ derken, çocuk Selda’nın nasıl doldurduğunu da merakla seyrediyordu. Sonrada biz iki çocuk, hangimizinki daha kolaysa, kovayı öyle doldurarak mutlu mutlu oynuyorduk bu bahçede. Ve zamanla anladık ki Helga, tıpkı bizi eklediği gibi Hansı da katmıştı bu çocuk bahçesine. Biz de çok seviniyorduk bu duruma. Bu yaşta bu incelik, bu açıklık, bu dürüstlük, bu sadece birbirine değil insana olan sevda bizi çok etkilemiş ve umutlandırmıştı. Anlayacağınız onlarla birlikte biz de çok mutlu olmuştuk. Ve dokuz yıldan sonra bir gün, bu sevimli birliktelikte önce Helga’nın, sonrada Hans’ ın kansere yakalandığını haber aldık. Kalıcı olmadığımız bu dünyada, günü gelince gideceğimizi biliyoruz bilmesine de, işte o an geldiğinde bunu sakince karşılamak, oyun bitti hadi hoşça kal demek çok da kolay olmuyor. O sevimli çocuk Helga, iyileşti ve Hans, bu süreçte onun yatağı etrafında, adeta sahnedeki bir balet gibi, dönüp durdu onu sevindirebilmek için. Ama Hans’ın kaderi farklı yazılmıştı. Anlaşılan o ki bu dünyada, daha fazla içecek suyu yoktu sözleşmesi bitmişti. O gitti. Helga yine yalnız kaldı.

Dedim ya hani Helga’yla sürekli görüşmesek de yan yana gelince iki eski arkadaş gibi her seferinde kaldığımız yerden devam ederiz sohbete. O bir Alman, ben bir Anadolu kadını. O şimdilerde seksen yaşında, ben ellinin üstünde. O, bana Kenya’yı anlatır. Ben, ona Şırnak’ı. O, sen seversin deyip, Berliner pastası koyar sofrasına. Ben de o sever diye açar koyarım şarabı masanın ortasına. işte biz, ikimiz bütün bu farklılıklarımıza rağmen yan yana geldiğimizde böyle ağız dolusu güler, arada birde ağlarız ve ağlarken dahi eğleniriz. Ha birde bizi, böyle yakınlaştıran kişilere, olaylara ve nihayetinde küreselleşmeye de teşekkür ederiz. Belki de küreselleşmenin evinde yaptığı hesap, çarşısına uymamıştır kim bilir?

Ve bir gün, Helga’nın isteği üzerine; Kenya’da bir ateş yakıp, bir elimizde Berliner pastası, bir elimizde şaraplarımız, birde baktık ki Şırnak halayı çekmeye başlamışız. O sırada Helga, bir yandan ritmi yakalamaya çalışırken bir yandan da coşkuyla bağırıyordu. ‘’ Hoppaaa bakalım yeni dünyada kaç insan, böylesine kucaklaşabilecek.’’ Sonrada sanki biri bizi duyacakmışçasına kısık bir sesle ekledi ‘’ Selda, bizde ritim duygusu yok galiba..’’

Şöyle bir dönüp baktım, bu şimdilerde nükseden hastalığıyla mücadele eden savaş çocuğuna ve gülümsedim sadece. Çok da haksız değildi hani ama onun yüreği ve bana kattıkları yeterdi. Bu nedenle, bu yazıyı kaleme alarak ona armağan etmek istedim. Lakin maalesef, ben bu yazıyı hazırlarken o bize veda etti. Ruhun şad olsun sevgili Helga. Seni çok seviyorum. Ve yazımı seninle yaptığım sohbetler sırasında, bana söylediğin ilginç bir tespitle de bitirmek istiyorum. Yorumsuz olarak.

Seldag dedi bir gün ‘’ en güzeli de ne biliyor musun? Geç de olsa öğreniyor olduğumuzu anlamak ve her yüreğin, bir sevda tohumu taşıdığını fark etmek. Hatta öyle ki inan bana, kuvvetle muhtemel inanmayacaksın ama savaşı çıkaranlar dahi, yüreklerinde bu tohumu taşıyorlar. Ve onların içinde bunu fark edenler var ve işte o sevdalılar…’’deyiip fısıldayarak tamamladığı bu cümleyi bir sır olarak saklamamı istedi. Bunun nedenini bilemiyorum. Tek bildiğim kendisi, bir dünya savaşının kızı olan Helga’nın, bu isteğine saygı duymam gerektiği. Ben sadece onun söylediğinin doğru olmasını umarak, herkesin kendi yüreğindeki sevda tohumuyla buluşabilmesini diliyorum hepsi bu…

19/10/202331/10/2024Uncategorized

Huhuuu Are You There?

Hey there

I would like to start by briefly explaining to you what huhuuuuu means.

In the land where I was born and raised, “huhuuu” contains sweetness in it, it is an endearing invitation, an expression of call.

Huhuu neighbor

Huhuu brother

Huhuu, could you look at that?

Huuhuu are you there?

Secondly, I would like to explain to you, again briefly, why I thought of making such a page.

One day I said to myself;

Well, since the world has become a big village with globalization,

Well, if technology allows you to reach the other end of this big village with a click

Then why don’t I call out from one end of this big village…

What would happen if I called out…

Can anyone hear…

What would happen if it didn’t…

Following the G multiple climaxes I created inside me to answer questions like this, I decided to put the final point and call out to you.

Huhuu are you there?

See you soon with my writings, my stories

I hope that you can remember your responsibilities to your world and to the world.

19/10/202331/10/2024Uncategorized

Huhuuuuu orda mısın?

Merhaba

İlk olarak sana kısaca huhuuuu’nun ne anlama geldiğini anlatarak başlamak isterim.

Benim doğup büyüdüğüm topraklarda “huhuuu“ içinde şirinlik barındıran, sevimli bir çağrı bir sesleniş ifadesidir.

Huhuu komşu

Huhuu kardeş

Huhuu bakar mısın

Huuhuu orda mısın

İkinci olarak da sana ve yine kısaca neden böyle bir sayfayı yapmayı düşündüğümü anlatmak isterim.

Dedim ki bir gün kendime;

Eee, madem dünya küreselleşmeyle birlikte büyük bir köy haline geldi,

Eee madem teknoloji bir tıkla bu büyük köyün diğer ucuna ulaşabilmeyi sağlıyor

O vakit, neden bende bu büyük köyün bir ucundan seslenmeyim ki…

Seslensem ne olur ki…

Duyan olur mu ki…

Olmazsa ne olur ki…

Gibisinden sorulara yanıt vermek amacıyla içimde oluşturduğum G çoklu zirvelerinden sonra, son noktayı koyarak sana seslenmeye karar verdim.

Huhuu orda mısın diye

Yakın bir zamanda yazılarımla, hikayelerimle görüşmek üzere

Dünyana ve dünyaya karşı sorumluluklarını hatırlayabilmen dileğiyle